Rezultaty 2015 - Fresh Design 2017

Edycja 2015

Za nami kolejna już, trzecia edycja międzynarodowego projektu Fresh Design – Młoda Europa o designie. W listopadzie tego roku (2015) ponownie gościł nas Wrocław, gromadząc 32-óch studentów kierunków projektowych – w szczególności związanych z architekturą, urbanistyką i designem.

Na warsztaty projektowe, zorganizowane po raz kolejny przy współudziale Fundacji Open Mind i Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, młodzi Europejczycy przybyli z 5 różnych krajów – Niemiec, Czech, Słowacji, Węgier oraz Polski, a pośród nich znaleźli się także studenci europejskich uczelni, pochodzący z tak dalekich zakątków świata, jak Brazylia czy Wietnam. Wszyscy jednakowo zostali zaangażowani w kreatywne zajęcia oraz ciekawą wymianę wiedzy i doświadczeń, ze specjalnym naciskiem na tworzenie funkcjonalnych i estetycznych rozwiązań przestrzennych, dla sfer i okolic rzecznych we Wrocławiu.

Przez 10 dni, studenci podzieleni na 5 grup roboczych, pracowali pod nadzorem projektantów i architektów skupiając się na jednej rzeczy – koncepcji modernizacji wybranych sfer (przestrzeni) nadrzecza we Wrocławiu. Opiekę merytoryczną nad warsztatami po raz kolejny sprawowali przedstawiciele Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej – dr Anna Bać oraz arch. Piotr Michalski. Punktem początkowym pracy była rzeka Odra wraz z sąsiadującymi okolicami, które to rozciągają się od ujścia rzeki Oławy, poprzez bulwar Ksawerego Dunikowskiego, Wyspę Piaskową, hydroelektryczną elektrownię zaprojektowaną przez Maksymiliana Berga, aż do Mostu Sikorskiego i części Mostu Mieszczańskiego, tuż przy ulicy Kurkowej.

Zobacz więcej…

Podczas wszystkich intensywnych spotkań w naszej placówce – CZR Krzywy Komin, oraz kilku sąsiadujących obiektach – Strefie Kreatywnej Edukacji „Kontury Kultury”, Teatrze muzycznym „Capitol” i Infopunkcie Nadodrze przy ul. Łokietka 5, studenci dynamicznie szukali rozwiązań aranżacji rzeki do optymalnego wykorzystania jej rekreacyjnego oraz komunikacyjnego potencjału we Wrocławiu. Warsztaty rozpoczęły się od zapoznania uczestników i ich opiekunów z miastem, obszarami projektowymi, a także z historią wpływu Odry na rozwój i wizerunek Wrocławia, podczas wycieczki plenerowej z przewodnikami Kamilem Krawczykiem oraz Tomaszem Bojęciem, zakończonej wizytą w Muzeum Architektury oraz wieczorem integracyjnym na alternatywnym Nadodrzu.

W kolejnych dniach, w Łokietka 5 Infopunkt Nadodrze oraz w placówce CZR Krzywy Komin, uczestnicy mieli okazję obejrzeć pokaz filmów dokumentalnych. Pierwszy pokaz filmu pt.: „Lost Rivers”, zorganizowany we współpracy z inicjatywą WrocDoc, dotyczył tematyki wpływu rzeki na rozwój miasta. Pokaz połączony był z dyskusją o wpływie rzeki na nasze codzienne życie, co jej obecność dla nas oznacza oraz czy wykorzystujemy potencjał jaki niesie. Gościem specjalnym był Alejandro Capdevila – właściciel domu pływającego na Odrze we Wrocławiu. Jego podejście do mieszkania na wodzie zainspirowało studentów. Kolejny pokaz filmu pt: „Architecture & Water” dotyczył związku między architekturą i wodą.

Oprócz działań warsztatowych projektanci mieli przyjemność posłuchać wykład dr inż. arch. Marcina Brzezickiego – architekta i wykładowcy Wydziału Architektury na Politechnice Wrocławskiej, współautora
książki pt. ”Estetyka i technika w architekturze przemysłowej”, który Zgłębiał kwestię przezroczystości w architekturze.

Plansze projektowe makiety, prezentacje i filmy zostały stworzone pod czujnym okiem tutorów ktorymi byli wykładowcy Wydziału Architektury Politechniki Wrocławkiej – Bogusław Wowrzeczka, Roman Rutkowski, Tomasz Głowacki razem z wrocławskimi architektami – Dorotą i Mariuszem Szlachcic oraz Edwardem Lachem. Owa praca nie mogłaby być skończona, gdyby nie czujność i nadzór doktorantów z Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, którymi byli: Katarzyna Targowska, Lea Kazanecka-Olejnik, Agnieszka Wicińska, Dominika Kopczyk, Agnieszka Wierzbicka oraz Joanna Kania.

Prezentacja efektów warsztatów, miała miejsce 29-go listopada 2015 roku, w sali konferencyjnej Teatru Muzycznego „Capitol”. Wszystkie pomysły zostały ocenione i skomentowane przez prof. Zbigniewa Bacia i dr Annę Bać z Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej z wydziału Architektury na Politechnice Wrocławskiej, Michała Dudę z Muzeum Architektury we Wrocławiu oraz Andreja Toth’a z Budapest Metropolitan University of Applied Sciences. Za raz po prezentacji projektów, rozpoczęła się debata „Płynność miasta – rzeka w strukturze aglomeracji”, na której podsumowaliśmy projekt i dyskutowaliśmy o potencjale rzeki Odry we Wrocławiu. Debatę poprowadzi Tomasz Bojęć z think-tanku BLOKBLOG.

Efektem projektu Fresh Design był także wernisaż wystawy przedstawiający osiągnięcia projektowe i artystyczne wszystkich uczestników, który odbył się w Podwórku Teatrzu Muzycznego „Capitol” 26-go listopada.

Prezentowała ona prace studentów z Wydziału Sztuk Pięknych na Politechnice w Brnie (The Faculty of Fine Arts Brno University of Technology), Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie oraz w Katowicach (Academy of Fine Arts and Design in Bratislava, The Academy of Fine Arts in Katowice), Wyższa Szkoła Zawodowa w Lubeki (Luebeck University of Applied Sciences), Politechniki w Cottbus–Senftenberg (Brandenburg University of Technology in Cottbus – Senftenberg), Zachodniopomorskiej Politechniki w Szczecinie (West Pomeranian University of Technology Szczecin), Uniwersytetu Ekologii i Zarządzania w Warszawie (University of Ecology and Management in Warsaw) oraz z naszych regionalnych uczelni – Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej i Akademii Sztuk Pięknych i Projektowania.

Podczas wernisażu prezentowana była również wystawa „RZEŹBA-PRZESTRZEŃ-INSTALACJA” autorstwa Studio Rzeźby 2, z Wydziału Sztuk Pięknych na Politechnice w Brnie między innymi zawierała ona projekty naszych uczestników.

W efekcie prac kilkuosobowych grup międzynarodowych powstało 5 projektów modernizacji terenów nadrzecznych we Wrocławiu:

CONET

Ideą projektu jest stworzenie wielu połączeń pomiędzy Odrą, a Wrocławiem, tak aby stały się one trwale zjednoczone. Powiązania te realizowane są wzdłuż rzeki, prowadząc nie tylko przez Wrocław, ale także do innych miast i krajów. Ponadto, kontakt widoczny jest w poprzek Odry, umożliwiając swobodne poruszanie się pomiędzy jej dwoma brzegami. Istotna jest także identyfikacja z rzeką oraz zaznaczenie jej w obszarze miasta, tak aby miała ciągły wpływ na ludzi.

Rozwój funkcjonalny Odry napotyka kilka problemów, pojawiają się trudności w przejściu przez most, ścieżki wzdłuż brzegu są często przerywane, niewiele jest usług związanych z rzeką, a także lokalizacja wody nie jest klarowna, z oddalonych od niej części miasta. Projekt poszukuje rozwiązań dla tych problemów, poprzez utworzenie wielokierunkowych powiązań z rzeką.

Na wybranym obszarze połączenie zdefiniowane jest w trzech płaszczyznach. Pierwsza z nich znajduje się na poziomie rzeki, gdzie umieszczone są ruchome platformy. Pozwalają one na łatwe przemieszczanie się wzdłuż rzeki, pomiędzy brzegami, marinami i różnymi miastami. Platformy te mogą być traktowane jako osobne elementy, bądź części, które można ze sobą łączyć. Wykorzystywane są one jako obiekty usługowe, domy, ogrody, kina letnie, sceny, transport. Kolejna płaszczyzna to ścieżka, znajdująca się na wysokości nabrzeżnych bulwarów i definiuje ona ruch poprzeczny na rzece. Ścieżka ta traktowana jest jak przestrzeń publiczna, na której znajdują się place, parki, place zabaw, restauracje, ścieżki rowerowe, szerokie trampoliny rozpięte nad wodą pomiędzy przejściami. Ostatnią z warstwa jest konstrukcja sieci okrywającej rzekę. Przezroczysta struktura tworzy dominantę widoczną w skali miasta, dzięki której umożliwiona jest identyfikacja z tą przestrzenią. Poprzez trzy warstwy Odra zostaje połączona z Wrocławiem i jego mieszkańcami.

STICK TO THE RIVER

Przedstawiciele tej grupy stworzyli projekt reaktywacji brzegów Odry z pomocą przypadkowych przechodniów i bardzo dokładnej analizy terenu objętego tematem warsztatów Fresh Design III. Przeprowadzenie ankiety wśród mieszkańców miasta, następnie zebranie i przeanalizowanie literatury i starych fotografii pokazało, że aktualnie miasto obraca się przeciwko Odrze, zabraniając między innymi z całodobowego korzystania z Wyspy Słodowej czy zakazu cumowania barbarki na rzece, a na większej części brzegu są wymurowane wysokie mury, które utrudniają dostęp do wody.

Koncepcja została oparta na zaproponowaniu wzdłuż brzegu Odry, ścieżki pontonowej na wodzie z dodatkowymi platformami, które można aranżować i łączyć ze sobą, w dowolny sposób, aby uzyskać odpowiednią przestrzeń m.in. pod basen, teatr, sauny, etc.

Następnym wybranym miejscem zagospodarowania terenu został Bulwar Zwierzynieckiego oraz Kępa Mieszczańska. Aktywizacja tej strefy polega m.in. na udostępnieniu murów pod sztukę dekoracyjnego malarstwa ściennego (murale) oraz stworzeniu tzw. pływającego hostelu.

Kolejnym opracowanym miejscem jest Wyspa Słodowa, Wyspa Bielarska oraz wody wokół nich. Tutaj padł pomysł oczyszczenia wód, aby można było bezpiecznie korzystać z wody rzecznej kąpiąc się w niej. Wyspę Słodową zaadaptowaliśmy na zielony ogród, natomiast Bielarska została ogólnodostępną plażą w centrum miasta.

ODRA PULS

W wyniku przeprowadzonych analiz i odbytych spacerów, studenci zaproponowali szereg rozwiązań, które mają za zadanie ożywić dotychczas nieatrakcyjne przestrzenie oraz ścieżkę rekreacyjną spinającą całość nabrzeża i umożliwiającą swobodną komunikację pieszą i rowerową. Wyspy na rzece przypominają swoim kształtem serce, otaczające je koryta Odry są niczym żyły – była to inspiracja dla zaprojektowanej rzeźby oraz identyfikacji wizualnej obszaru.

Zaproponowano denaturalizację rzeki poprzez zasadzenie roślinności, oraz wprowadzenie traw i krzewów. Pomiędzy wyspami Słodową i Piasek miałby powstać basen zewnętrzny, w kanale Odry, w otoczeniu wysp Bielarskiej i Słodowej zaprojektowano system podestów łączących obie wyspy oraz mokradła. Ponadto na zaprojektowano pływające ogrody o różnym charakterze. W projekcie przewidziano stworzenie dwóch promenad. Puste, duże działki budowlane przy placu Maxa Borna i przy ulicy Księcia Witolda przeznaczono pod intensywną zabudowę mieszkaniową z zapleczem sportowym w postaci np. boisk do koszykówki. Cały obszar połączyłyby ścieżki przy rzece, umożliwiające zejście do niej z wysokości nabrzeża oraz nowe kładki.

ODRA GAME

Główną ideą projektu jest przybliżenie rzeki miastu i miasta do rzeki w sposób prosty, tani, a przede wszystkim taki, z którym będzie mógł identyfikować się każdy mieszkaniec Wrocławia – poprzez grę miejską. Studenci zapraszają do odwiedzenia 6-u miejsc, ukazujących 6 różnych barier pomiędzy rzeką a miastem, w których zostało zaprojektowane 6 różnokolorowych kubików, które są prostym rozwiązaniem na uwidocznione problemy. Gra miejska przeznaczona dla nieograniczonej liczby osób. W grze może wziąć udział każdy, kto wraz z zakupionym biletem miejskim odbierze swoją darmową kostkę.

Wygrywa rzeka, miasto i każdy gracz, który weźmie udział w grze i doświadczy bliskości Odry. Gra tworzy nowe interakcje między nimi, łącząc Odrę, Wrocław i społeczeństwo w bardzo prosty sposób.

ICEE/ISEE (widok chroniony)

Zespół zaproponował projekt, który nie będzie naruszał istniejącego krajobrazu, za to umożliwi zhumanizowanie jego sztucznych elementów, jakimi są na przykład wysokie betonowe ściany ograniczające bezpośredni dostęp do koryta Odry czy brak nabrzeży. Inspiracją dla grupy były pływające po wodzie kawałki lodu.

ICEE | ISEE to unoszące się platformy, którymi można zdalnie sterować za pomocą aplikacji mobilnej. Są wyposażone w wyciągane miejsca do siedzenia, dzięki czemu umożliwiają wygodny odpoczynek na wodzie. Ich dostęp byłby bezpłatny, co ułatwiałoby nawiązywanie kontaktów pomiędzy mieszkańcami poszczególnych dzielnic. Platformy wyposażono w elektromagnesy, które pozwalają na ich łączenie w większe powierzchnie w razie zapotrzebowania. Energię czerpią z ogniw fotowoltaicznych umieszczonych w unoszących się na wodzie zielonych dokach, będących pływającymi ogrodami. Doki wyposażone są również w stacje produkcji alg, które filtrują powietrze i wodę z zanieczyszczeń. W okolicy Wyspy Słodowej basen unoszący się na rzece, z wyfiltrowaną wodą. Nadmiar energii produkowanej przez doki przesyłany byłby do miasta i wykorzystywany do oświetlenia ulic czy miejsc publicznych.