Za nami II edycja projektu „FRESH DESIGN – Młoda Europa o designie”. Kolejny raz we Wrocławiu odbyły się warsztaty w międzynarodowych grupach studentów kierunków projektowych – związanych z architekturą, urbanistyką i designem.

W tym roku młodzież z sześciu europejskich krajów: Niemiec, Czech, Słowacji, Ukrainy, Węgier i Polski zajęła się problemem degradacji przestrzeni publicznej w kontekście dwudziestowiecznych osiedli mieszkaniowych. Trzydzieści dwie osoby pod okiem projektantów-ekspertów przez siedem dni  pracowało w sześciu grupach warsztatowych nad koncepcjami ożywienia blokowisk na terenie Ołbina (skrzyżowanie ul. Jedności Narodowej i Nowowiejskiej), Gaju i Osi Grunwaldzkiej. Za punkt wyjścia posłużyły im analizy sytuacji mieszkaniowej, jak również wybrane idee zakładające podniesienie jakości życia na osiedlach znane uczestnikom z ich własnych krajów. Podczas intensywnych spotkań w CRZ Krzywy Komin, Teatrze Muzycznym Capitol, Kinie Nowe Horyzonty oraz na Dworcu Głównym PKP uczestnicy musieli odpowiedzieć sobie na pytanie, jakie rozwiązania służące ulepszeniu przestrzeni publicznej sprawdzą się w trzech różnych sytuacjach urbanistycznych, w których budowano wrocławskie blokowiska.

Plansze, makiety i prezentacje, które powstawały pod okiem tutorów: Joanny Krajewskiej, Bogusława Wowrzeczki, Jerzego Gomółki, Jerzego Łątki z Wydziału Architektury PWr. oraz Katarzyny Gemborys, Agaty Wojtyły, Magdaleny Garncarz i Mikołaja Smoleńskiego z Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta, a także opiekunów – doktorantów wrocławskiego Wydziału Architektury: Ilony Szefer, Martyny Mokrzeckiej, Marty Bazan, Magdaleny Wąsowicz, Mateusza Sikorskiego i Kamila Wojdyło, grupy zaprezentowały 17 maja wieczorem w Sali Sesyjnej Dworca Głównego PKP. Ich koncepcjom przysłuchiwali się: prof. Zbigniew Bać z Wydziału Architektury PWr, Asaf Gottesman z pracowni Gottesman Szmelcman Architecture, Marcin Major i Adam Stefaniak z pracowni Major Architekci oraz Joanna Jabłońska – członek Komisji do spraw Architektury i Urbanistyki wrocławskiego oddziału PAN.

Grupy pracujące nad blokowiskiem na Gaju zaproponowały kompleksowe aranżacje przestrzeni położonych między blokami. Koncepcja „reGAIn” oprócz stworzenia budynku centrum kulturalnego dla trzech pokoleń mieszkańców zakłada system niestandardowych mebli miejskich, będących także dyskretnymi interwencjami w tereny zielone. Ciekawie rozwiązany został problem braku bezpieczeństwa na osiedlu, które wieczorami jest bardzo ciemne – grupa zaproponowała włączenie w strukturę budynków neonowych i fluorescencyjnych geometrycznych pasów oraz punktów ożywiających niedoświetlone zaułki.

Druga propozycja – „Gaj Gniazdo”, prezentowała futurystyczne podejście do tematu zatłoczenia podwórek autami, proponując stworzenie systemu podziemnych parkingów pneumatycznych. Również ta grupa postanowiła operować światłem, które w nocy tworzyłoby sieć alejek i tras spacerowych na podwórkach, lecz także strukturę komunikacji światłowodowej w przestrzeniach między budynkami.

Dla zespołu punktowców przy Osi Grunwaldzkiej jedna z grup („Greenwaldzki patchwork”) zaproponowała podział na strefy związane z różnymi aktywnościami mieszkańców: kulturalną, biznesową, edukacyjną i wypoczynkową oraz przestrzeń budującą krajobraz kompleksu. W każdej ze stref docelowo znajdować miałyby się obiekty sprzyjające rozwojowi przypisanych do nich dziedzin, czemu sprzyjałyby obiekty małej architektury zaprojektowane w trzech skalach – mikro, medium i makro. Studenci skupili się głównie na zagospodarowaniu esplanady – stworzeniu dla niej nowej, atrakcyjnej formy oraz połączeniu jej z kampusem Politechniki Wrocławskiej, co ułatwiłoby napływ młodych osób do przestrzeni usługowej zespołu.

Kolejna grupa swój projekt zbudowała wokół wielofunkcyjnego modułu dyskutującego z estetyką osiedla  – „Origami surface”, który stałby się charakterystycznym dla całego założenia elementem i mógłby budowac jego identyfikację. Sześć organicznych struktur służyć miałoby mieszkańcom i przechodniom jako meble miejskie aranżujące ich przestrzeń wypoczynkową, a także m. in. element fontanny czy scenę do występów. Dwa strategiczne moduły otwierałyby i zapraszały do nowej, wyodrębnionej przestrzeni publicznej.

Najbardziej kompleksowo do sytuacji urbanistycznej i problemów istniejących na osiedlach podeszły dwa zespoły pracujące nad sytuacją na Ołbinie – blokowiskami przy skrzyżowaniu ulicy Nowowiejskiej z Jedności Narodowej. „YellOłbin” nawiązuje do kolorystyki budynków, która ze względu na ich skalę wpływa na całość skrzyżowania przy Wzgórzu Słowiańskim. Zespół postulował stworzenie przestrzeni z jednolitymi elementami małej architektury, które służą zarówno wypoczynkowi, jak i handlowi oraz komunikacji. Grupa zaproponowała też zamknięcie ruchu ulicznego, co jednak miałoby bardzo małe szanse na realizację z racji wysokiej wagi traktów komunikacyjnych dla tej części miasta.

Ostatni zespół ze swoją koncepcją „Connecting Ołbin” stworzył rozwiązania zarówno dla zapełnionego parkingiem podwórka przylegającego do bloków, jak i całego skrzyżowania. Mający znajdować się w centrum przestrzeni pawilon służyłby jako budynek kulturalny, lecz jego kształt i forma kładki sprzyjałyby także aktywnościom na świeżym powietrzu. Niezbędne stałoby się także zaplanowanie boiska, placu zabaw i wybiegu dla psów, które uporządkowałyby chaos na podwórku. Natomiast dla skrzyżowania według studentów najlepszym rozwiązaniem byłoby ukształtowanie nad nim zielonej kładki łączącej park z dwoma analogicznymi blokowiskami.

Projekt umożliwił także prezentację dorobku uczelni artystycznych, na których uczą się na co dzień uczestnicy, na terenie II Międzynarodowego Festiwalu Dobrych Projektów Wroclove Design. Wystawy Technische Universität i Weißensee Kunsthochschule w Berlinie oraz Fachhochschule w Poczdamie, Staatliche Hochschule für Gestaltung w Karlsruhe, Budapesti Kommunikációs és Üzleti Főiskola, Lviv Polytechnic National University, Vysoká Škola výtvarných Umení w Bratysławie, Vysoké Učení Technické w Brnie i naszych rodzimych szkół – Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej oraz Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta spotkały się z bardzo ciepłym przyjęciem, a za ich montaż i aranżację odpowiadali sami studenci.

Przed nami jeszcze wystawa efektów pracy warsztatowej – makiet i plansz, która od 11 czerwca prezentowana będzie w CRZ Krzywy Komin przy ul. Dubois 33-35a we Wrocławiu. Na początku czerwca do dystrybucji w placówkach edukacyjnych i instytucjach kulturalnych trafi także folder podsumowujący projekt.

UCZESTNICY:

Dorota Kott, Charlotte Gruchot, Lennart Franz, Lukas Hofmann, Jacob Cranz – Technische Universität i Weißensee Kunsthochschule w Berlinie oraz Fachhochschule w Poczdamie

Franziska Bernadette Vogel, Alide M.C.E. von Bornhaupt, Grit Werner, Christina Frohlich, Mathias A. Lempart, Harald Bogdan – Staatliche Hochschule für Gestaltung w Karlsruhe

Anna Ditta Feher, Zorica Kosztelnik, Nicole Tsengwabeka, Bence Koós, Gabor Krisztian Marian – Budapesti Kommunikációs és Üzleti Főiskola

Tetiana Tkachuk I Mariya Zasadniy – Lviv Polytechnic National University

Andrea Bistanova, Petra Rybanska, Stefan Nosko – Vysoká Škola výtvarných Umení w Bratysławie

Katerina Michalkova i Samuel Srom – Vysoké Učení Technické w Brnie

Kinga Łukasińska, Martyna Dryś, Natalia Cymerman, Magdalena Ruszała, Barbara Wiśniewska, Sara Czerwińska, Karol Jurkanis, Michał Ostafijczuk, Michał Wasilewski – Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej